BOSKA KOMEDIA - Dante Alighieri

1
   Jużem się rozstał z onymi, wstępując

w ślad pana mego, który szedł na czele,

gdy jedno, palcem za mną ukazując,
4
   woła: - Patrzajcie! Przy nim się nie ściele

na lewo promień słońca śród drożyny,

i jakby żywy był, tak kroczy śmiele.
7
   Zwróciłem oczy, słysząc te nowiny:

widzę, jak patrzą one niebożęta

wciąż na mnie, na mnie, to na cień mój siny.
10
   - Dlaczego myśl jest twoja tak zajęta -

zapytał pan mój - że aż krok marudzi?

Co ci do tego? Kto chęć twoją pęta?
13
   Za mną idź, nie dbaj na gadanie ludzi,

bądż jako wieża mocna, co nie chwieje

szczytu, choć wiatr się obalić ją trudzi,
16
   ten bowiem człowiek, u kogo myśl tleje

za myślą, wciąż cel od siebie odwleka,

aż dlań osięgnąć go nie masz nadzieje.
19
   Cóż, jeno: idę na to się odrzeka?

Zaś lico mi się okryło barwami,

co przebaczenia godnym czynią człeka.
22
   Tymczasem luda moc nieco przed nami

na poprzek drogi naszej wędrowało,

psalm Miserere śpiewając strofami.
25
   Kiedy spostrzegli, że przez moje ciało

ni jeden promień słońca nie przechodzi,

Oo!... zamiast śpiewu z piersi się wyrwało.
28
   Potem dwóch ku nam jako posły schodzi

i mówią do nas: - Powiedzcie nam o tym,

skądeście przyszli? Jaki kraj was rodzi?
31
   Zaś pan mój: - Odejść możecie z powrotem

i tym powiedzieć, którzy was przysłali,

że ten się jeszcze nie rozstał z żywotem.
34
   Jeśli cień widzieć chcąc nie idą dalej,

jak sądzę, to com rzekł, wystarczające

i niech go uczczą: wart, by go kochali.
37
   Ani tak szybko opary płonące

z początkiem nocy mkną po niebios toni,

ni obłok w sierpniu, gdy zachodzi słońce,
40
   jako na górę powrócili oni,

by zbiec z drugimi ze skalnego schodu,

jak mekiełznany bieży tabun koni.
43
   - Mnogo tu śpieszy ku tobie narodu -

rzecze poeta mój - i ciebie proszą,

lecz słuchaj idąc, nie przerywaj chodu.
46
   - Duszo, co idziesz cieszyć się rozkoszą

wieczną w tym ciele, coś się z onym rodził,

niech cię tak szybko kroki nie unoszą!
49
   Patrz, czyś tu znanej twarzy nie znachodził

- wołali - abyś zaniósł wieść rodzinie.

Hej! Przecz nie staniesz? Hej! Czemuś odchodził?
52
   My, grzeszni nawet w ostatniej godzinie,

wszyscy pomarliśmy gwałtownym zgonem,

aż na nas wtedy światło z nieba spłynie,
55
   iż przebaczając i z sercem skruszonym

zeszhśmy z świata pojednani z Bogiem,

co nas pragnieniem darzy utęsknionym.
58
   Ja zaś: - W tym lica przemienieniu srogim

poznać nie mogę was, lecz jeśli wola,

mówcie, o duchy z urodzeniem błogim,
61
   co dla was czynić? Zrobię, jak mi dola

miła, zesłana od niebieskiej mocy,

co szukam onej przez wieczności pola!
64
   Tedy rzekł jeden: - Każdy z nas pomocy

czeka od ciebie, choć bez przysiąg wiela,

aby chęć dobra nie grzęzła w niemocy.
67
   Ja, co najpierwszy głos się mój ośmiela,

proszę cię, jeśli będziesz w tej krainie,

która Neapol z Romanią rozdziela,
70
   spraw to, ażeby dzięki twej przyczynie

tak się modlono za mnie w grodzie Fano,

bym ciężkie grzechy mógł odkupić ninie.
73
   Stamtąd jest ród mój, lecz głęboką raną

kędy krew uszła, a z nią razem życie,

cios mi na polach padewskich zadano.
76
   Żem tam bezpieczny, wierzyłem niezbicie;

zdziałał to d'Este, co miał do mnie żale

większe, niż mieć by winien należycie.
79
   Gdybym do Miry zbiegł przez Brenty fale

podówczas, gdy się znalazłem w Oriaco,

jeszcze bym świata nie pożegnał wcale,
82
   lecz tu sitowie i muł były taką

zasadzką, iżem padł i krew mi z łona

uszła, wsiąkając w ziemię krasną młaką.
85
   Potem rzekł inny: - Hej! Gdy się dokona

życzenie, co cię na wyżyny niesie,

wspomnij chęć moją co tu uwięziona.
88
   Jam z Montefeltro i Buonconte zwę się;

snać się Giovanna o mnie nie troszczyła,

skoro tu błądzę, ani wiem o kresie.
91
   Ja zaś do niego: - Jakich przygód siła

wywiodła ciebie wonczas z Campaldiny,

iż nie wiadomo kędy twa mogiła?
94
   - Ach - odrzekł na to - u stóp Casentyny

bieży nurt czysty, co się zwie Archiano,

coć go w pustelni rodzą Apeniny.
97
   Tam, gdzie już nazwy jego nie słyszano,

tam ja przybiegłem ciężko ranny w szyję,

pieszo przez drogę krwią moją oblaną
100
   i bez tchu padłem wzywając Maryję.

Tam zgasły oczy, głos się stał senliwym

i ciało padło tam, gdy już nie żyję.
103
   Prawdę ci powiem, a ty powtórz żywym:

anioł mię boży wziął, a ten z otchłani

wołał: O, z nieba ty, czemuś tak chciwym?
106
   To co w nim wieczne było, bierzesz w dani

za jedną łezkę, którą mnie odkrada,

za to powłokę biorę, mszczę się na niej!...
109
   Wiadomoć, jak się w powietrzu układa

ona wilgotna mgła, co gdy ją chłody

schwycą, na wodę zmieniona opada.
112
   Zła wola co ma ku złemu powody

przyszła i wichry ściągnęła, i chmury

mocą tej siły co ją ma z przyrody.
115
   Całą dolinę od dołu do góry,

gdy noc zapadnie, gęsta mgła okrywa;

z brzemiennych wodą niebios wnet ponury
118
   całun się zniży, potok deszczu spływa,

a czego ziemia syta me wypije,

to strumieniami wokół brzeg podmywa,
121
   nim się w królewskiej rzeki nurtach skryje.

Ta coraz szybciej wzdętą falą bieży

i nic jej pędu nie wstrzyma, co żyje.
124
   Skostniały trup mój co w wąwozie leży

szumny Archiano przytula do łona

i, z sobą niosąc, prosto w Arno mierzy.
127
   Niosąc, rozplecie na piersiach ramiona

com je skrzyżował, kiedy ból mię zmoże,

i grzebie w miazgę co tam naniesiona...
130
   - Hej! Kiedy wrócisz znów na światło boże

i gdy znużenie z wędrówki przemija

- ozwie się do mnie zaś trzecie niebożę -
133
   przypomnij o mnie, co mam imię Pija.

Siena mię rodzi, kraj Maremmy zgubił,

onci wie o tym, któren mię zabija,
136
   choć wprzód w obrączkę stroił i zaślubił...

<<< >>>