CZYŚCIEC

PIEŚŃ I

PIEŚŃ II

PIEŚŃ III

PIEŚŃ IV

PIEŚŃ V

PIEŚŃ VI

PIEŚŃ VII

PIEŚŃ VIII

PIEŚŃ IX

PIEŚŃ X

PIEŚŃ XI

PIEŚŃ XII

PIEŚŃ XIII

PIEŚŃ XIV

PIEŚŃ XV

PIEŚŃ XVI

PIEŚŃ XVII

PIEŚŃ XVIII

PIEŚŃ XIX

PIEŚŃ XX

PIEŚŃ XXI

PIEŚŃ XXII

PIEŚŃ XXIII

PIEŚŃ XXIV

PIEŚŃ XXV

PIEŚŃ XXVI

PIEŚŃ XXVII

PIEŚŃ XXVIII

PIEŚŃ XXIX

PIEŚŃ XXX

PIEŚŃ XXXI

PIEŚŃ XXXII

PIEŚŃ XXXIII

               PIEŚŃ XXIII

Na szóstym tarasie poeci spotykają żarłoków o wychudzonych ciałach, a wśród nich Foresego Donati, który mówi o swoich towarzyszach pokuty i wygłasza gwałtowną inwektywę przeciwko zepsuciu mieszkanek Florencji.

 

1	Kiedym oczyma po gałęziach wodził
	Na kształt myśliwca, który pośród liści
	Poziera ptaszka, aby weń ugodził,
4	Ten, co mi więcej był niż ojcem: „Iść ci
	Należy prędzej — rzekł — niedługie chwile
	Ku niezbędniejszej obrócić korzyści".
7	Więc krok przynaglę i twarzy nachylę
	Ku Mistrzom, co szli, prawiąc tak uczenie,
	Że stąpać było i łatwo, i mile.
10	Wtem zabrzmi płaczem przerywane pienie:
	„Wargi me otwórz!" — w tak dziwnej muzyce,
	Że budzi razem żal i upojenie.
13	„Ojcze mój — rzekłem — czym to słuch mój sycę?"
	A on mi na to: „Lud jest, co wywleka
	Swej powinności splątaną pętlicę".
16	Jak pielgrzymiego widzimy człowieka,
	Gdy spotka obcych, w zadumie od ziemi
	Oczy podniesie i przejdzie z daleka,
19	Tak przeszły szybko i niewidzącemi
	Oczyma na nas spojrzały widziadła
	Ludzkie, duchowie nabożni i niemi.
22	Jama ich oczu ciemna i zapadła,
	Twarz blada, postać była wycieńczona
	Tak, że się skóra wprost na kościach kładła.
25	Nie sądzę, aby u Eryzychtona
	Tak było wyschło ciało na szkielecie
	W chwili, kiedy czuł, że go głód dokona.
28	„Chyba — myślałem — ci w bożym dekrecie
	Z Jerozolimy uszli oblężenia,
	Gdzie matka z głodu jadła własne dziecię".
31	Jako popsuty pierścień bez kamienia
	Były ich oczy; kto chce czytać „OMO",
	W twarzy poznawał tu „M" bez wątpienia.
34	Jest nie do wiary rzeczą ni wiadomą,
	Aby mógł człowiek wyschnąć aż do kości
	Pragnieniem wody i jabłka oskomą.
37	Jeszczem dociekał, mocą jakiej czczości
	Mogły dojść owe szkieletów obrazki
	Takiej wysuszy i bezcielesności,
40	Gdy wtem duch jeden oczy z głębi czaszki
	Na mnie obrócił, wpatrzył się i zdumiał,
	I krzyknął głośno: „Skąd mi tyle Łaski?"
43	Kto był zacz, z twarzy poznać bym nie umiał,
	Ale dźwięk głosu odkrył niespodzianie
	To, czego wzrok mój ciemny nie rozumiał.
46	W tym mi więc błysku rozświtło poznanie
	Lic odmienionych, tak że na ostatek
	Forese żywy w pamięci mej stanie.
49	„Niech cię — rzekł — suchość mych cielesnych szatek
	Ani nie razi to ich odbarwienie,
	Ni ten istoty mojej niedostatek.
52	Mów mi, kto jesteś, kto są oba cienie
	Idące z tobą tym kamiennym wałem?
	Stój, bodaj słówko niech z tobą zamienię".
55	„Lica twe martwe niegdyś opłakałem,
	A teraz znowu na płacz mi się zbiera,
	Widząc zmienione tak — odpowiedziałem. —
58	Mów ty, przez Boga, kto z ciał was obdziera,
	A mnie nie pytaj: póki dziw na oku,
	Próżno się język mówienia napiera".
61	On na to: „W wodę, co płynie ze stoku,
	I w drzewo siła odcieleśniająca
	Przesiąka z niebios wiecznego wyroku.
64	Wszystka ta rzesza, co śpiewa łkająca,
	Niewstrzemięźliwość w jadle i napoju
	Głodem i dusznym pragnieniem odmąca.
67	A zaś podnietą tego nieukoju
	Są: zapach jabłek i ta jasna woda
	Na zieleń drzewa kanąca ze zdroju.
70	Nie raz jedyny śród tego ogroda
	Męki się naszej odnawia zgryzota;
	Mówię: zgryzota, zamiast rzec: osłoda.
73	Ku drzewu prze nas ta sama ochota,
	Która Chrystusa wiodła, by opłatą
	Swej krwi serdecznej kupił nam żywota".
76	„O mój Forese — odpowiadam na to —
	Od dnia gdyś stanął za wybrańszym progiem,
	Nie upłynęło jeszcze piąte lato!
79	Jeżeli w tobie leżącej odłogiem
	Skruchy dopiero zbudziła się władza
	W dniu dobrej męki, co nas żeni z Bogiem,
82	Co cię tak prędko tutaj przyprowadza?
	Owszem, liczyłem, że między niższemi
	Bywasz, gdzie czasem czas się wynagradza".
85	A on: „Przywiodła mię, gdym zeszedł z ziemi,
	Aby pić słodki piołun oczyszczenia,
	Ta moja Nella łzami rzęsistemi.
88	Przez korne modły, gorące westchnienia
	Wydobyła mię z czekania ostoi
	I uwolniła od reszty cierpienia.
91	Bóg tyle bardziej rad wdoweńce mojej,
	Którą kochałem tak czule i tkliwie,
	Ile że w cnocie sama jedna stoi.
94	Bowiem Barbagia sardyńska prawdziwie
	Skromniejsza w niewiast życiu i ubierze
	Niż ta Barbagia, gdzie dziś ona żywie.
97	Bracie, cóż więcej powiem ci w tej mierze?
	Lepsze oglądam czasy w jasnowidzie,
	I niedalekie dzisiejszym, tak wierzę,
100	Gdy ku niewiastek florenckich ohydzie
	Z ambon wyklinać będą księże ręce
	Taką, co piersi odsłania w bezwstydzie.
103	Jakiejż Germance, jakiej Saracence
	Trzeba duchownej lub innej przestrogi,
	Aby chodziła w przystojnej sukience?
106	Gdyby wiedziały, bezwstydne, jak w srogiej
	Pomście Bóg na nie gotuje pociski,
	Już by otwarły usta wyciem trwogi.
109	Jeżeli termin mych przeczuć jest bliski,
	Zbledną, nim temu puch lica ustroi,
	Co go dziś tuli śpiewka do kołyski.
112	Więc nie kryj, bracie, celu drogi swojej;
	Nie ja, tłum cały już się twej osobie
	Dziwi, która mu w polu słońca stoi".
115	Na to ja rzekłem: „Gdy przypomnisz sobie,
	Jakeśmy oba źle żyli, niestety,
	Smutek w tej jeszcze owładnie cię dobie.
118	On, by mi pomóc do szczęśliwej mety,
	Wyrwał z obłędu w chwili, gdy foremną
	Tarczę jawiła siostrzyca płanety —
121	Tum wskazał słońce. — Przez krainę ciemną
	Prawdziwie zmarłych, skroś jej głębokości
	Przewiódł mię w ciele, co tu weszło ze mną.
124	Z nim się po przykrej piąłem pochyłości
	I po okólnej ścieżce w szczyt się ważę
	Góry, co ziemskie skrzywienia w was prości.
127	A tak nam długo postępować w parze,
	Aż dojdę, kędy Beatryks zasiada;
	Tam mi samemu pozostać rozkaże.
130	Oto Wergili, w którym się zakłada
	Moja nadzieja, drugi jest tym, gwoli
	Któremu właśnie zadrżała posada
133	Waszego państwa, w znak, że go wyzwoli".