BOSKA KOMEDIA - Dante Alighieri

Idąc w dalszym ciągu trzecim jarem, poeci spotykają dusze sodomitów; Dante rozpoznaje wśród nich Brunetto Latiniego, który przepowiada mu przyszłość i rozprawia o losie swoich towarzyszy niedoli: Priscjana, Francesca d'Accorso i Andrei de'Mozzi.

1
   Krok teraz niesiem po cembrzynnej skale,

A para, co się unosi nad strugą,

Broni od ognia i brzegi, i fale.

4
   Jako więc między Guizzantem a Brugą

Flamandczykowie morzu czynią wstręty

I odpierają przypływ tamą długą

7
   Lub padewczycy po wybrzeżu Brenty

Gdy ochraniają swe miasta i grody,

Nim Chiarantana od wiosny poczętej

10
   Roztaje — taki biegł wał brzegiem wody;

Lecz niższy tudzież na grubość mniej spory,

Dzieło rąk mistrza tajemnej przyrody.

13
   Gdzieś w tyle został z dziwnymi upiory

Gaj i już zniknął z widnokręga wzroku

Niedostrzegalny; a wtem przez ugory

16
   Piasków spostrzegam wzdłuż tamy potoku

Dusz grono ku nam idące z daleka

I wpatrujące się w nas, jak o zmroku

19
   Na nowiu człowiek patrzy się w człowieka;

Tak nam te widma wzrok wlepiały w twarze

Jak stary krawiec w igłę, gdy nawleka.

22
   A gdy podeszli, gdzieśmy stali w parze,

Jeden, poznawszy mię, za suknię chwytał

I zadziwiony wołał: „Czy ja marzę?"

25
   Więc ja do ducha, który tak mię witał

Ściągnięciem dłoni, obrócę powiekę

Dość blisko, żem z lic, kto był zacz, wyczytał.

28
   Potem do twarzy, przez piekielną spiekę

Skróś przepalonej, twarzy mej nachylę:

„Czy to wy, panie Brunetto?" — tak rzekę.

31
   „Synu mój — odparł — zechciej przyjąć mile,

Że przy twym boku Brunetto Latini

Kęs pójdzie, orszak zostawiając w tyle".

34
   „Jak chcesz — powiadam — niech się tak uczyni;

Usiądźmy razem, jeśli życzysz, panie,

A on pozwoli, Wódz mój w tej pustyni".

37
   Tedy on: „Kto tu na chwilę przystanie,

Za karę leżąc musi stoma laty

Bezbronny znosić ogniowe smaganie.

40
   Ale idź naprzód, a ja w ślad twej szaty,

Aż tłum dopędzę, co ze spiekłym ciałem

Kroczy, wieczystej żaląc się zatraty".

43
   Jam zstąpić nie śmiał i wciąż szedłem wałem,

Który me stopy od żarów odgradza,

Lecz jak człek pełen czci — głowę schylałem.

46
   On rzekł: „Jakiż traf czy przeznaczeń władza

Przed dni ostatkiem na ten szlak cię miecie

I kto jest owy, co cię przeprowadza?"

49
   Więc ja mu na to: „Tam na jasnym świecie

Zabłąkałem się w boru nieprzebytem,

Nim się spełniło moje pełnolecie.

52
   Wynijść zeń chciałem wczoraj rannym świtem,

Alem nie zdołał, aż mię wziął pod stróżą

On i tym ujściem oto wiedzie skrytem".

55
   „Byleś gwiazd słuchał — rzekł — które ci służą,

Do zaszczytnego wpłyniesz portu, skoro

Znaki o tobie, pomnę, dobrze wróżą.

58
   A ja gdybym był nie umarł przed porą,

To widząc one gwiazd nad tobą śluby,

W spełnieniu dzieła byłbym ci podporą.

61
   Lecz ten złośliwy lud i samoluby,

Który z fiezolskich zszedł kamiennych progów

I tak jak one jest twardy i gruby,

64
   Odpłaci tobie jak najgorszy z wrogów;

A słusznie wcale, bowiem nie wypada,

By figa owoc rodziła śród głogów.

67
   Ślepymi stara powieść ich powiada:

Rasa zawistna, chciwa, w złości żwawa...

Niechże na tobie ten trud nie osiada.

70
   Tobie się taka z losu znaczy sława,

Że cię ułaknie, kto dziś prześladuje;

Lecz niech od kozła z dala rośnie trawa.

73
   Niechże się wzajem na barłóg tratuje

Trzoda fiezolska, ale niech się strzeże

Dotykać ziela, jeśli gdzie kiełkuje

76
   Na tym śmiecisku, wyrosłe z macierze

Rzymskiej, z tych Rzymian, co tam mieli chaty,

Gdy powstawało nieprawości leże".

79
   „Gdybym — powiadam — otrzymał przed laty,

O com się modlił, ty, ziemi banita,

Nosiłbyś dotąd człowieczeństwa szaty.

82
   W pamięci mojej żyje tak wyryta,

Jak dziś bolesną widzę, twoja postać

I twa nauka, z której mi wyświta,

85
   Nieśmiertelności jako można dostać.

Jeśli żyć będę, świat z mych dzieł obaczy,

Jak pragnę łasce twej wdzięcznością sprostać.

88
   To, co powiadasz, że z gwiazd mi się znaczy,

Z tym, co mi inne wróżyły znachory,

Dobra mi pani, da Bóg, wytłumaczy.

91
   To jedno pewnie wiedz, że każdej pory,

Bylem w sumieniu swym miał wartownika,

Słuchać przeznaczeń głosu jestem skory.

94
   Już mię raz drugi ta wróżba potyka;

Jak trzeba, niech się wolą losu święci

Fortunie koło, a chłopu motyka".

97
   Tu Wódz mój głowę na prawo przekręci,

Pogląda na mnie bystro, wreszcie powie:

„Dobrze ten słuchał, kto chowa w pamięci".

100
   Ja przecież ciekaw, nowe wieści łowię,

Brunettowego idąc bokiem cienia,

I kto są jego znaczniejsi druhowie,

103
   Pytam. „Jedni — rzekł — godni przypomnienia,

Drudzy niech lepiej będą nie nazwani;

Czas broni wszystkich wyliczać z imienia.

106
   Wiedz: wszystko wielcy mędrcy i kapłani,

Których świat w liczbę najsławniejszych kładzie,

A wszyscy jednym grzechem pokalani.

109
   Tam Pryscjan chodzi w bolesnej gromadzie,

Także Franciszek z Accorso z nim drugi;

Gdybyś się bliżej przyjrzał tej szkaradzie,

112
   Ujrzałbyś kogoś, co z rozkazu sługi

Sług był znad Arna słan nad Bacchiglionę,

Gdzie zezuł członki, żądne złej posługi.

115
   Więcej bym mówił, ale w waszą stronę

Nie wolno dalej iść, bo oto świeże

Spostrzegam dymy z piasku podniesione;

118
   Lud idzie mnogi, kędy nie należę.

Lecz przecie, zanim odejdę, w rozłące

Skarb mój, gdziem żywy jest, tobie powierzę".

121
   Za czym się zwrócił i rozpuścił rące

Nogi, sposobem biegnącego męża

O płaszcz zielony na werońskiej łące:

124
   A biegł tak szybko, jak ten, co zwycięża.

<<< >>>